donderdag 2 februari 2012

Gezondheid en sociale omgeving (4): maakt de buurt verschil?

In het vorige bericht in deze reeks hebben we gezien dat het meer beschikken over sociale relaties en vooral meer het gevoel hebben dat er anderen zijn waar je op kunt rekenen, bevorderlijk is voor gezondheid en levensduur. Omdat iedereen ergens woont, ligt de vraag voor de hand of het ook iets uitmaakt voor je gezondheid in wat voor buurt je woont. Is het beter om meer contacten te hebben met mede-buurtbewoners? Is het beter om in een buurt te wonen waar mensen elkaar kennen en waar mensen vriendelijk met elkaar omgaan? En waar een vriendelijke en sociale sfeer hangt? Of maakt dat niets uit en is de buurt niet (meer) belangrijk als bron van die sociale relaties?

Ja, er zijn duidelijke aanwijzingen dat het voor je gezondheid beter is om in zo een buurt te wonen. In dit onderzoek werd met een representatieve steekproef van 64.005 Nederlanders contact opgenomen, waarvan 56% bereid was om vragen te beantwoorden. Dit gebeurde in het kader van het WoonOnderzoek Nederland 2006. Mensen moesten aangeven met hoeveel buren en andere buurtbewoners ze contact hadden. En ze moesten de vragen hierboven beantwoorden over of mensen in hun buurt elkaar kenden en vriendelijk met elkaar omgingen. En de vraag of in de buurt een vriendelijke en sociale sfeer hing. De antwoorden op die vragen tezamen genomen, zijn een maat voor de sociale omgeving voorzover het om de eigen buurt gaat. Een hoge score op die maat betekent dat iemand een gunstiger sociale buurtomgeving heeft. Ook werd gevraagd hoe mensen hun eigen gezondheid beoordeelden.

Het blijkt dan dat het wonen in een gunstiger sociale buurtomgeving samengaat met een betere gezondheid. Ook als je statistisch gecontroleerd hebt voor persoonskenmerken als opleiding en inkomen en de staat van onderhoud van de woningen en gemiddelde sociaal-economische status van de buurt. Anders gezegd: als je met al die zaken rekening houdt, dan blijven er nog verschillen in gezondheid tussen mensen over en die hangen samen met de sociale buurtomgeving. Als je een meer dan gemiddeld sociaal gunstige buurtomgeving hebt, dan heb je een 6% hogere kans op een goede of zeer goede gezondheid. En het is plausibel om te denken dat die gunstige buurtomgeving ook echt bijdraagt aan die betere gezondheid.

Interessant is dat de onderzoekers ook de meer stedelijke buurten en de meer plattelandsbuurten hebben vergeleken. Denk aan mijn berichten over de nadelen (en voordelen) van het stadsleven, waarvan dit het laatste is. Uit dit onderzoek blijkt dat het stadsleven inderdaad minder gezond is dan het plattelandsleven: 79% van de stadsbewoners meldt een goede of zeer goede gezondheid tegenover 82% van de plattelandsbewoners. Bovendien geldt, zoals je zou verwachten, dat een gunstige sociale buurtomgeving in de stad minder voorkomt dan op het platteland.

Het maakt dus voor de gezondheid van mensen wel degelijk uit of ze wel of niet contacten in de buurt hebben, of de mensen in de buurt elkaar kennen en vriendelijk met elkaar omgaan en of er in de hun buurt een vriendelijke en sociale sfeer hangt. Er is trouwens meer onderzoek (in andere landen) dat in deze richting wijst. Maar dat het ook zo duidelijk voor Nederland is vastgesteld, lijkt me belangrijk.

Geen opmerkingen: