dinsdag 21 april 2015

De kracht van "wat anderen doen" - over sociale beïnvloeding en de Ik Stap Over Van Bank Week

We weten al dat mensen zich in hun gedrag sterk laten leiden door wat anderen doen. Sterker dan ze zelf lijken te beseffen, zoals aangetoond in de studie Normative social influence is underdetected (pdf). Zie daarover ook dit bericht: Vuurwerkverbod wenselijk? Daar valt veel voor te zeggen. En de andere berichten over sociale beïnvloeding.

Nieuw onderzoek versterkt de aanwijzingen dat wij minder autonoom zijn dan we geneigd zijn aan te nemen: The Influence of Descriptive Social Norm Information on Sustainable Transportation Behavior: A Field Experiment (betaalpoort). De onderzoekers voerden een veldexperiment uit aan een Canadese universiteit, dat een maand in beslag nam. Medewerkers en studenten werden opgeroepen om hun auto te laten staan en met het openbaar vervoer te reizen. Gedurende het experiment kregen de deelnemers een aantal keren informatie over hoeveel anderen hun woon-werkverkeer hadden aangepast ten gunste van het openbaar vervoer.

Echter, een groep kreeg de informatie dat al heel veel anderen dat hadden gedaan, terwijl een andere groep te horen kreeg dat dat nog maar heel weinig waren. (Een derde groep kreeg geen informatie.) De zelf-rapportages lieten toen zien dat degenen die te horen hadden gekregen dat veel anderen waren overgestapt op het openbaar vervoer, meer de auto lieten staan dan degenen die de informatie hadden gekregen dat maar weinig dat hadden gedaan of die geen informatie hadden gekregen.

Het blijkt dus dat goed gedrag, goed met het oog op milieu en energiebesparing, van de een wordt uitgelokt door goed gedrag van anderen. Sociale beïnvloeding doet zijn werk. In dit geval in positieve richting, maar bedenk wel dat ook negatief gedrag sociaal kan worden beïnvloed.

Het had ook anders kunnen uitvallen. Want je zou ook kunnen denken dat mensen juist meer de auto pakken als ze te horen krijgen dat anderen dat minder doen. Dat verkleint immers de kans op files. Maar in dit onderzoek was die reactie dus niet waar te nemen.

Je kunt allerlei praktische toepassingen van dit inzicht bedenken. Een daarvan is de oproep die Rutger Bregman gisteren deed om met zijn allen van bank te veranderen: Ik stap deze week over van bank. Doe je mee? We zijn met zijn allen boos op het wangedrag van de bankiers van de grote banken, die zeven jaar na de grote financiële crisis nog steeds niets hebben geleerd. We kunnen hen met zijn allen een boodschap geven door over te stappen naar een bank die zich verantwoordelijk gedraagt en zich ver houdt van de bonussencultuur.

Maar toch zijn er nog steeds maar weinig die ook feitelijk overstappen. Misschien ook omdat het wat moeite kost. Het zou kunnen dat we eerder overstappen als we weten dat anderen dat ook doen. Maar dat moeten we dan wel van elkaar weten. Vandaar de actie Ik Stap Over Van Bank Week van Rutger Bregman.

En dat blijkt te werken. Vier uur geleden stond de teller van bankoverstappers al op meer dan 3250.

Geen opmerkingen: