donderdag 14 december 2017

De mythe van de opvoedbaarheid in de media

Omdat gezinnen in de maatschappij waarin wij met zijn allen zijn terechtgekomen, historisch gezien sterk sociaal geïsoleerd zijn, zijn we gaan denken dat de sociale en morele ontwikkeling van kinderen bovenal plaats vindt in het gezin en door de opvoeding door de ouders.

Ik ben dat  ooit de mythe van de opvoedbaarheid gaan noemen. Zie de blogberichten achter dat label, maar in het bijzonder Moreel besef en de "fallacy of misplaced concreteness": opvoeders en God, Jeugdzorg en de taaie mythe van de opvoedbaarheid, De hechtingstheorie van Bowlby en de mythe van de opvoedbaarheid en Nieuwe aanwijzingen voor het misverstand opvoeding en de de mythe van de opvoedbaarheid.

Dat te grote en zelfs exclusieve belang van de opvoeding door de ouders voor hoe kinderen zich ontwikkelen, is in strijd met wat we weten over de rol van de genetische component en van de sociale omgeving rondom het gezin, die van de grootouders, familie, buurt, school en peer group, media en maatschappij.

De mythe heeft vervelende gevolgen. We maken in het jeugdbeleid teveel uitsluitend de opvoeding door ouders verantwoordelijk voor hoe het met de kinderen gaat. Denk aan al die "opvoedinterventies": Over de niet werkende opvoedinterventies en de mythe van de opvoedbaarheid. Dat is niet goed voor de kinderen. Maar ook niet voor de ouders, die er onzeker door worden en ten onrechte gaan denken dat ze falen als iets misgaat of ten onrechte zichzelf op de borst kloppen als het goed gaat.

Maar klopt het wel dat die mythe van de opvoedbaarheid zo wijdverbreid is? Ik meen weliswaar het overal te zien, maar is er ook wetenschappelijk onderzoek?

Ja, ik kwam dit onderzoek uit 2013 tegen: Media representations of early human development: protecting, feeding and loving the developing brain. De onderzoekers voerden een inhoudsanalyse uit op zes Engelse landelijke dagbladen. En komen tot de conclusie dat aandacht voor de rol van erfelijkheid nagenoeg ontbreekt en dat de ouderlijke verantwoordelijkheid allesoverheersend is. In hun woorden:
It is useful to relate the media's absorption with parental influence on neurobiological development to sociological research on the intensification of the parenting role. The analysis revealed that media representations of early neurodevelopment were dominated by demands for parental vigilance against risks, appeals to revert to ‘natural’ ways of nourishing children and calls to apply calculated effort to regulating the parent's emotional life and relationship with their child. All of this resonates with sociological characterisations of the contemporary parenting domain (Furedi, 2001; Hays, 1996; Lee, 2008; Thornton, 2011). Media representations of early child development may reflect and potentially reinforce the social constitution of parenthood as a role that demands total dedication and constant vigilance.

Geen opmerkingen: