maandag 18 december 2017

Zal de democratie ook in 2018 standhouden? Losse berichten

Nu en in de nabije toekomst wat losse berichten over de vraag of de democratie ook in 2018 stand zal weten te houden. Vandaag over ontwikkelingen in het land dat lang een voorbeeld was van de goede werking van de democratie: de Verenigde Staten.

Voor de democratie is een onbelemmerde gang naar de stembus een minimumvereiste. Maar in de Verenigde Staten is die onbelemmerde gang al langer niet meer verzekerd. Geconcentreerd bij een van de twee grote partijen, de Republikeinen, is er een beweging gaande om groepen kiezers bij de stembus vandaan te houden. Voter supression heet dat verschijnsel. Waar de Republikeinen het bestuur vormen, proberen ze het aantal stembureau´s en de locatie ervan zo te kiezen dat groepen kiezers waarvan verwacht mag worden dat ze op de Democraten stemmen (lagere inkomens, Latino's, Afro-Amerikanen) ontmoedigd worden. Ook proberen ze het lastiger te maken om je als kiezer te registreren. Of de politie houdt je aan in de rij bij het stembureau om te controleren of je nog openstaande boetes hebt. Zie dit bericht over dit soort praktijken bij de recente verkiezingen in Alabama: It looks like Alabama violated federal law with its 'inactive voter' scheme. Zonder zulke praktijken zou de overwinning van de Democraat Doug Jones, in een staat waar de Republikeinen traditioneel sterk zijn, waarschijnlijk veel groter zijn geweest. Het verontrustende is dat de Republikeinen zich voor zulke praktijken niet schamen, ja, er open over zijn. In hun wereldbeeld is de democratie meer een lastige sta-in-de-weg dan een doel op zich. Zie The Alabama Senate Race May Have Already Been Decided.

Een ander Amerikaanse bedreiging van de democratie is het verschijnsel van de gerrymandering. Dat houdt in dat het heersende bestuur, meestal de Republikeinen, bij verkiezingen waar per district een afgevaardigde wordt gekozen, probeert die districten zo te begrenzen dat kiezers waarvan verwacht mag worden dat ze op de tegenpartij stemmen (meestal de Democraten) zoveel mogelijk geconcentreerd zijn in zo weinig mogelijk districten. Voorbeeld: bij de uitslag van de recente verkiezingen in Alabama hadden de Democraten slechts één van de zeven districten binnengehaald.

En dan is er natuurlijk het acute probleem of de scheiding der machten, in het bijzonder die tussen de uitvoerende macht (de President) en de rechterlijke macht (de speciale aanklager Robert Mueller) stand weet te houden. Als het goed gaat, zal ook president Trump niet boven de wet staan. Maar dat we eraan twijfelen of het goed zal gaan, dat is veelzeggend. 

Geen opmerkingen: